شکست ایمپلنت دندان: علل اتیولوژی و عوارض
چکیده
احتمال وقوع شکست ایمپلنت نگرانی عمده ای برای ایمپلنتولوژیست ها میباشد. بنابراین پیشرفت دانش در ارتباط با این پدیده غیر قابل اجتناب از نظر کلینیکی ضروری است. یکی از علل شکست ایمپلنت، پری ایمپلنتیت میباشد. این ضایعه یک واکنش التهابی است که با از دست رفتگی استخوان پشتیبانی کننده ایمپلنت مشخص میگردد و بر اساس علائم بالینی عفونت (مانند بافت نرم هیپرپلاستیک، ترشح چرک، تغییر رنگ بافتهای مارجینال پری- ایمپلنت و از دست رفتن تدریجی استخوانها) تشخیص داده می شود. از تشخیصهای افتراقی پری ایمپلنتیت میتوان به پریودنتیت مزمن بزرگسالان اشاره نمود زیرا مشخصات مشترک زیادی دارند. شکست ایمپلنت ممکن است همچنین بعلت تروماهای ناشی از جراحی، ریزحرکت و اورلودینگ بروز کند. ´´شکست ایمپلنت´´ فقدان اسنواینتگریشن است که عموما با لقی ایمپلنت و رادیولوسنسی رادیولوژیک شناسایی میشود. پدیده دیگر ایمپلنت در حالی شکست´´ است که با از دست رفتگی پیشرونده استخوان مارجینال اما بدون لقی قابل توجه مشخص میشود. در این مقاله بطور مختصر علل و عوارض شکست ایمپلنت و نیز پارامترهای مورد استفاده برای ارزیابی شکست ایمپلنت مورد بحث قرار می گیرد..
Abstract
The possible occurrence of implant failure is a major concern for implantologists and knowledge in such unavoidable
fact is clinically essential. Periimplantitis is an inflammatory response in which there is a loss of the bony
support of the implant. Diagnosis is based on the clinical signs of infection such as hyperplastic soft tissues, suppuration,
colour changes of the marginal peri-implant tissues and gradual bone loss. This site-specific infection
may have many features in common with chronic adult periodontitis. Surgical trauma, micromotion and overload
are also considered to be associated with implant failures. The lack of osseointegration is generally distinguished
by implant mobility and radiological radiolucency. Here, the implant is considered to be failed . Progressive marginal
bone loss without marked mobility is referring to a failing implant. The purpose of this concise review was
to discuss the implant complications and failure by highlighting the major etiologic factors as well as the parameters
used for evaluating such failure.
Key words: Implant failure, peri-implantitis, marginal bone loss, implant mobility.
مقدمه
داذش ایمپلنتولوژی در نتیجه تحقیقات جدید و افزایش آگاهی از اصول بیولوژیک ارتباط بین بافتهای زذده و ساختارهای مصنوعی، پیوسته در حال پیشررفت میباشد. با وجود میزان موفقیت بالا، مواردی از وقوع شکست درمانهای ایمپکت گزارش شده است( ١ ).
بر اساس برسی معیارهای کمّی، شکست ایمپلنت ´´کاهش کارآیی ایمپلنت به کمتر از یک سطح دابل قبول´´ تعریف شده است. این تعریف وضعیتهای کلینیکی متفاوت را شامل میشود: تمام انواع لقی های محسوس تا از دست رفتگی استخوان پدرامون ایمپلنت به میزان بیش از 0/2 mm پس از اولین سال بارگذاری( ٢ ) یا عمق خونریزی بیش از 5 mm از عمق پروبینگ( ٣ ). تمایز بین ´´شکست ایمپلنت´´ و ´ایمپلنت در حال شکست´´ از نظر کلینیکی موم است. ´´شکست ایمپلنت عدم وجود اسئواینتگریشن است کهعمومآ با لقی ایمپلنت و رادیولوسنسی peri-fixtural مشخص میشود( ٢ ). گاهی ممکن است روند شکست آهسته اما مداوم باشد(ه)، این حاات با از دست رفتگی پیشرونده استخوان مارجینال اما بدون لقی قابل توجه مشخص میگردد و به آن ´´ایمپلنت در حال شکست گفته می شود.
عوامل وشکست ایمپلنت
در یک مطالعه مروری عوارض ایمپلنت و شکست آن معمولآ بحث شده است (6). از سه عامل اتیولوژیک عمده (عفونت، اختلال در بهبود و اورلودینگ) بعنوان علل شکست و عوارض ایمپلنت نام برده میشود:
١ . عفونت: عفونت باکتریایی که منجر به شکست ایمپلنت
میشود، میتواند در هر زمان از دوره درمان رخ دهد( ٧ ). در حال حاضر چذد اصطلاح برای نشان دادن شکست ایمپلنت یا عوارض آن بکار میرود که عبارتند از:
بیماری پری-ایمپلنت
- موکوزیت پری ایمپلنت
– پری-ایمپلنتیت
بیماری پری ایمپلنت یک اصطلاح عمومی است که برای توصیف واکنشهای التهابی در بافت نرم پیرامون ایمپلنت استفاده میگردد. موکوزیت پری-ایمپلنت برای توصیف واکنشهای التهابی برگشت پذیر در بافت نرم اطراف ایمپلنت بکار میرود. به نظر میرسد سایر عوارض بافت نرم (موکوزیت هیپرپلاستیک، فیستول و آبسه مخاطی) عمدتآ دارای علت عفونی باشند( ٨ ). فیستول و موکوزیت هیپرپلاست اغلب درارتباط با لقی اجزای پروتز بروز میکنند( ٩ ). آبسه گاهی میتواند در رابطه با ذرات غذایی به دام افتاده در شکاف اطراف ایمپلنت ایجاد شود( ١٠ ). پری ایمپلنتیت به واکنش التهابی همراه با از دست رفتگی استخوان در بافت نرم اطراف ایمپلنت گفته میشود( ٨،١١ ). عفونت plaque-induced یا عفونت ناشی از تجمع پلاک بر سطوح اکسپوز شده بیوماتریالها ( ١٢) را میتوان بعنوان نوعی پری-ایمپلنتیت دسته بندی کرد. در یک مطالعه ( ١٢ )، پری- ایمپلنتیت به عنوان عفونت مختص محل که با پریودنتیت مزمن بزرگسالان ویژگیهای مشترک بسیاری دارد در نظر گرفته شد.
٢ . اختلال در بهبود: بنظر میرسد که شدت تروماهای مرتبط با جراحی (فقدان ابیاری و حرارت بیش از اندازه)، ریزحرکت و برخی از ویژگیهای موضعی و سیستمیک میزبان در شکست ایمپلنت مرتبط با اختلال در بهبود نقش مهمی دارند( ١٠ ).
٣ . اورلودیذگ: شکست ایمپلنت مرتبط با اورلودینگ وضعیتی است که در آن با ر اعمال شده بر ایمپلنت بیش از ظرفیت مقاومت استخوان میباشد. شکستهایی که بین اتصال اباتمنت و دلیوری پروتز رخ میدهند (احتمالآ بدلیل شرایط بارگذاری نامطلوب و یا پروسیجرهای پروتز)، به اورلودینگ نسبت داده میشوند(5). شکست ایمپلنت همچنین ممکن است بعلت تکنیکهای جراحی نامطلوب، ساختار استخوانی ضعیف، طراحی نامناسب پروتز و وضعیتهای بارگذاری تروماتیک روی دهد( ١٣ ).
پارامترهای ارزیابی شکمست ایمپلئمت
ارزیابی ایمپلنت باید با روشهای مختلف انجام گیرد زیرا ایمپلنت ها از نظر طرح، تکنیکهای جراحی و شرایط بارگذاری متفاوتند. رایج ترین معیارهای تشخیصی مورد استفاده برای ارزیابی شکست ایمپلنت عبارتند از:
ا . علائم کلنیکی عفونت
عفونت شایعترین علت عارضه هایی است که طی دوره بهبودی بروز می کنند. این عارضه ها عبارتند از تورم، فیستول، ترشح چرک و بازشدگی زودرس یا دیررس زخم مخاطی که میتواند نشانه شکست ایمپلنت باشند. باز شدن زودرس زخم علاوه بر عفونت میتواند بدلیل باقی ماندن بخیه، طرح نامطلوب فیلپ یا قرار دادن زود هنگام دنچر نیز روی دهد( ١٢ ).
بروز زودرس در مقایسه با بروز دیررس یک عارظه ممکن است سبب عواقب مهمتری گردد زیرا در عوارض زودرس، نشانه های لینیکی عفونت مانند بافت نرم هیپرپلاستیک، ترشح چرک، تغییر رنگ بافتهای پری-ایمپلنت مارجینال و غیره نشانه هایی هستند که نیاز به مداخله دارند. نشانه های عفونت (زودرس یا دیررس) به تنهایی برای تعیین پیش آگهی ایمپلنت کافی نمیباشند و باید در رابطه با سایر پارامترها مانند تغییرات رادیوگرافیک و لقی بررسی شوذد. با این حال در موارد نبود سایر پارامترها، عدم درمان علائم بالینی عفونت ممکن است منجر به شکست ایمپلنت شود. عموما، علائم عفونت بیش از آنکه نشانگر شکست درمان باشند،
بروز یک عارضه را نشان میدهند.
2-لقی محسوس کلنیکی
لقی ایمپلنت نشانه اصلی شکست درمان است.
گاهی اینوضعیت کلینیکی وجود دارد اما در رادیوگرافی یافته های حاکی از تغییرات استخوانی مشاهده نمی شود( 16).
انواع لقی شناخته شده عبارتند از لقی افقی، عمودی و چرخشی(17). آزمون گشتاور معکوس برای شناسایی ایمپنتهای دچار لقی پیشنهاد شده است( ١٨ ) و برای ارزیابی بیشتر از نظر وجود تحرک افقی، دستگاه periotest استفاده می شود( ١٩ ).
تحرک چرخشی می تواند نشانه اختلال در سطح تماس بدن استخوان و ایمپلنت باشد، اما تحرک افقی و عمودی ممکن است با از دست رفتگی استخوان و حضور کپسول بافت نرم مرتبط باشد( ٨ ).
٣ - نشانه های رادیوگرافی شکست
رادیوگرافی همچنان یکی از روشهای اصلی برای شناسایی شکست ایمپلنت باقی مانده است. کیفیت رادیوگرافها و تجربه کلینیسین دو عامل مهم برای تعیین وضعیت ایمپلنت به روش رادیوگرافی میباشند( 16). بمنظور شناسایی رادیولوسنسی های پری-ایمپلنت یا تشخیص از دست رفتگی پیشرونده استخوان مارجینال، گرفتن رادیوگرافهای پری-اپیکال استاندارد در فواصل زمانی منظم ضروریست( ٢٠ ). نمای رادیولوسنسی پری ایمپلنت نشانگر عدم وجود تماس مستقیم استخوان-ایمپلنت و احتمالآ از دست رفتگی ثبات ایمپلنت میباشد، در حالیکه در موارد افزایش از دست رفتگی استخوان مارجینال، ایمپلنت میتواند پایدار باشد.
نتیجه گیری:
با وجود میزان موفقیت بالا با ایمپلنتهای تیتانیوم endosseous مواردی از شکستهای غیر قابل اجتناب رخمیدهد. از مهمترین علل شکست ایمپلنت در مراحل اول میتوان به عدم ثبات اولیه، تروما جراحی، آلودگیهای مرتبط با جراحی و اورلودینگ اکلوزال اشاره نمود.
