چکیده
در این مطالعه تاثیر عوامل پاک کننده شیمیایی بر استحکام باند بین سمان رزینی و پست های گلاس فایبر بررسی شد.
این عوامل عبارت بودند از:
اسید هیدروفلوئوریک 10%، اسید فسفریک 35%، هیدروژن پرکسید 50%، استون، دی کلرومتان، اتانول، ایزوپروپانول و تتراهیدروفوران.
نمونه های اپوکسی گلاس فایبر با سطح تخت بمدت 60 ثانیه تحت تاثیر عامل شیمیایی قرار داده شد.
استوانه هایی از سمان رزینی بر روی سطح تخت نمونه ها تهیه شد و تحت نیروی برشی قرار داده شدند.
تمام عوامل پاک کننده شیمیایی در مقایسه با نمونه های گروه کنترل (بدون آماده سازی توسط عامل شیمیایی)
منجر به استحکام باند قویتری شدند.
تمام شکست ها از نوع ادهزیو بود.
تمام عوامل مورد بررسی در این مطالعه
استحکام باند را بهبود دادند و بویژه اثربخشی دی کلرومتان و ایزوپروپانول بیشتر بود.
کلیدواژه: اسیدها، تکنیک پوست و کور، سمان های رزین، مقاومت برشی، حلال ها
مقدمه
پست های گلاس فایبر (GFPs) در ترمیم های دندان بعنوان جایگزین سیستم های پست و کور ریختگری مورد استفاده قرار می گیرند.
از نظر الاستیک مدول، پست های گلاس فایبر مشابه عاج هستند
و به همین دلیل در مقایسه با پست های سخت منجر به توزیع یکنواخت تر استرس می شوند.
گیر پست های گلاس فایبر در کانال ریشه به چسبذدگی مناسب بدن سمان رزینی و عاج اینترا- رادیکولار و نیز چسبندگی بدن سمان و سطح پست بستگی دارد.
در برخی مطالعات روشهای بهبود باند بین سمانهای رزینی و پست های گلاس فایبر
با استفاده از آماده سازی فیزیکی با شیمیایی شرح داده شده است.
روشهای فیزیکی (که عموما توسط ابریژن با استفاده از ذرات تحت فشار هوا انجام می گیرند)
ممکن است استحکام باند به کوارتز و پست های گلاس فایبر را افزایش دهند
اما این روشها کاملآ تهاجمی هستند و ممکن است شکل پست های گلاس فایبر را تغییر دهند
و بنابراین در جاگیری پست درون کانال اختلال ایجاد میکنند
و بدین ترتیب میتوانند بر قابلیت طولانی مدت چنین ترمیم هایی تاثیر منفی داشته باشند.
روشهای شیمیایی غیر تهاجمی تر، کم هزینه تر و از نظر اجرا آسانتر هستند.
عوامل شیمیا،ی همچنین با پاکسازی سطح پسرت موجب بهبود واکذش عامل جفت کننده سیلان با گلاس فایبرها می شوند.
با این حال، در ارتباط با تاثیر مواد پاک کننده بر چسبندگی به پست های گلاس فایبر اطلامحات اندکی وجود دارد.
در این مطالعه اثر چند ماده شیمیایی (عوامل مورد استفاده برای پاکسازی سطح پست) بر باندینگ بین سمان رزینی و اپوکسی گلاس فایبر ،بررسی شد.
فرضیه مطالعه چنین بود که استفاده از مواد پاک کننده می تواند استحکام باند را بطور قابل توجهی افزایش دهد.
مواد و روشها
نمونه های اپوکسی گلاس- فایبر مکعبی با طول 6mm ، mm ۵ و ضخامت mm ٢ از ترکیبات مشابه با پست های گلاس فایبر تهیه شد .
(Angelus, Londrina, Brazil) نمونه ها به گروه های ٢٠ تایی تقسیم شدند
و با استفاده از اسید هدیروفلوئوریک 10%، اسید فسفریک 35%، هیدروژن پرکسید 50% استون،
دی کلرومتان، اتانول، ایزوپروپانول یا تتراهیدروفوران پاکسازی شدند.
تعداد ٢٠ نمونه نیز به عنوان گروه کنترل (بدون آماده سازی) در نظر گرفته شد.
آماده سازی با هر یک از عوامل شیمیایی به مدت 60 ثانیه بوسیله یک میکروبراش انجام گردد،
سپس نمونه ها بمدت ٣٠ ثانیه تحت اسپری هوا/ آب شسته شدند
و با فشار هوا خشک شدند. محلول حاوی عامل جفتگری methacryloxypropyl trimethoxysilane روی هر نمونه استفاده شد
و ماده حلال توسط جریان هوا بمدت ٢٠ ثانیه تبخیر شد.
آماده سازی نمونه ها برای آزمایش برشی در مقاله دیگر شرح داده شده است.
بطور خلاصه،
مولدهای الاستومتر دارای یک حفره استوانه ای به قطر 1.5mm و ارتفاع 0.5 mm بر روی سطح نمونه ها قرار داده شدند.
حجم های مساوی از بیس سمان رزینی دوال کیور و خمیر کاتالیست به مدت ١٠ ثانیه مخلوط شدند
و برای پرکردن حفره های استوانه ای استفاده شدند.
مولدها با نوار پلی استر و یک اسلاید شیشه ای پوشانده شدند
و بمدت ٣ دقیقه تحت نیروی ثابت و یکنواخت gf۵٠٠ قرار گرفتذد.
این عمل از نظر شبیه سازی مراحل کار در شرایط واقعی
و اطمینان از تماس موثر بین سمان و ماده اپوکسی اهمیت دارد.
نمونه ها به مدت 40 ثانیه تحت تابش نور حاصل از دستگاه دیود با شدت 600 cm2/ mW/ قرار گرفتند.
نمونه ها در آب مقطر با دمای ٣٧ درجه سانتیگراد به مدت 24 ساعت نگهداری شدند.
استحکام باند برشی با یک دستگاه تست مکانیکی DL500; EMIC, São José dos Pinhais Brazil با سرعت 0.5 mm/min
تا زمان شکست باند مورد آزمایش قرار گرفت.
فشار از طریق یک سیم فولادی نازک حلقه شده در اطراف سیلندر رزینی که با سطح تماس بدن دو ماده همتراز بود، اعمال گردید
استحکام باند برحسب مگاپاسکال ثبت شد.
داده های بدست آمده با استفاده از آنالیز واریانس یکطرفه و آزمون Fisher’s LSD post hoc تحت تجزبه و تحلیل آماری قرار گرفتند
به منظور تعیین نحوه شکست باند، نمونه های شکسته شده توسط استریومیکروسکوپ با بزرگنمایی 40 برابر بررسی شدند.
نتایج
نتایج تست استحکام باند در شکل ١ نشان داده شده است (قدرتآزمون آماری = ١ ).
تمام مواد پاک کننده استحکام باند را نسبت به گروه کنترل بطور معنادار افزایش دادند (p<0.001).
کاربرد دی کلرومتان یا ایزوپروپانول در مقایسه با استون یا اسید فسفریک بطور قابل توجهی استحکام باند بیشتری را فراهم آوردند (p<0.025 ).
نمونه های آماده سازی شده با دی کلرومتان در مقایسه با نمونه های آماده سازی شده با اسید هیدروفلوئوریک یا هیدروژن پرکسید
بطور معنادار استحکام باند بیشتری را نشان داد:د ( 0.027 - ۵ ).
شکست باند در تمام گروه ها منحصرآ از نوع ادهزیو بود
و پس از دباندینگ هیچ گونه سمان رزینی بر روی سطح پست باقی نماند.
بحث
نتایج مطالعه حاضر نشان داد مواد پاک کننده شیمیایی باعث افزایش استحکام باند سمان رزینی به پست های گلاس فایبر میشوند
و در نتیجه فرضیه مطالعه تایید شد
مواد مورد آزمایش یا حلال های ارگانیک غیر آبی و یا محلولهای آبی اسیدی یا پرکسید بودند.
این مواد شیمیایی از دو جنبه بر سطح پست اثر می گذارند.
از یک طرف،
با حذف بقایای بجا مانده بر سطح پست باعث اکسپوز شدن فایبرهای گلاس و در
نتیجه بهبود واکذش فایبرها با عامل جفت کننده سیلان میشوند و از سوی دیگر،
موجب حل شدن فاز متشکل از پلیمرهای اپوکسی موجود در سطح پست میشوند.
گرچه این ماتریس پلیمری پیوندهای عرضی فراوانی دارد
و به میزان اندکی قابل حل می باشد اما حتی حل شدگی های اندک در سطح پست می تواند
منجر به خشونت سطحی و افزایش درگیری مکانیکی با سمان رزینی شود.
در تمام موارد شکست باند از نوع ادهزیو بود که احتمالآ بدین دلیل عدم استفاده از روشهای تهاجمی بود.
در چنین شرایطی چسبندگی در نتیجه درگیریهای مکانیکی کم عمق بین سمان و سوبسترای اپوکسی در همراهی با اتصالات شیمیابی از طربق باندهای سیلوکسان حاصل می شود.
در این وضعیت،
هیچ گونه هیبریداسیون واقعی یا تشکیلات فاز میانی وجود ندارد
و بنابراین شکست در ماده سمان یا سوبمترای اپوکسی ایجاد نمی شود بلکه در سطح تماس بدن دو ماده رخ میدهد.
با وجود این واقعیت که برخی کارخانه های سازنده توصیه می کنند پست های فایبر باید قبل از استفاده پاک سازی شوند
اما در این رابطه پیشنهادی مبنی بر شیوع یا نوع محلول پاکسازی وجود ندارد
و معمولآ دندانپزشکان سطح پست ها را با استفاده از مواد شیمیایی رایج در مطب های دندانپزشکی پاکسازی می کنند.
در مقایسه با محلول های اسیدی یا پراکسیدها،
مواد کم ضررترند و به آسانی تبخیر میشوند و بنابراین بنظر می رسد برای پکسازی پست های گلاس فایبر ایده آل باشذد.
استحکام باند قویتر که در نمونه های پاکسازی شده با دی کلرومتان (و یا در چند نمونه با ایزوپروپانول) بدست آمد،
نشان داد که حلالهای ارگانیک برای پاکسازی پست های فایبر مناسب میباشند.
تحت شرایط کلینیکی،
انتظار می رود استفاده از عوامل پاکسازی کننده موجب بهبود باند سمان های رزینی به پست های فایبر گلاس شوند
و در نتیجه بر ریتنشن پست تاثیر مثبت بگذارند.
با این حال، هیچگونه شواهد کلینیکی در حمایت از این موضوع وجود ندارد.
انجام مطالعات دیگر می تواند در شناسایی اثر مواد تمیز کننده بر روی سمان کردن پست های فایبر گلاس کمک کننده باشد.
نتیجه گیری
استفاده از مواد تمیز کننده بویژه دی کلرومتان و ایزوپروپانول سبب بهبود باند سمان رزینی به پست های فایبرگلاس می شود