مشکلات دندان نهفته در فک مراقبت و نگهداری سایت دندانپزشکی دکتر شاطری

بهمن, 1397 بدون نظر مراقبت و نگهداری دکتر کامیار شاطری

دندان نهفته به دندانی گفته می شود که به علت کوچک بودن فک و کمبود فضا، نامتناسب بودن قوس دندانی، تراکم غیر طبیعی استخوان و یا مزاحمت و اشغال فضا توسط دندان های مجاور، در زمان مناسب رشد نمی کند و معمولا روی آن با استخوان، بافت مخاطی و یا هر دو پوشیده می شود.

گاهی وقتی دندانپزشک عکس بزرگ دندان شما را نگاه می‌‌کند، به شما می‌‌گوید که دندان عقل نهفته دارید و یا یک دندان نیش در سقف دهان شما نهفته است.

در این شرایط می‌‌دانید که باید با این دندان نهفته چه کنید؟

آیا هر دندان نهفته‌ای را باید از دهان خارج کرد و دور انداخت؟

تا به حال فکر کرده‌اید که می‌‌توان دندان‌های نهفته را به کمک ارتودنسی به قوس دندانی آورد؟

دندان نهفته دندانی است که به علت ممانعت دندان‌های مجاور، تنگی فک و کمبود فضای لازم، ‌تراکم و سفتی بیش از حد استخوان در زمان معین و خاص خود رویش نیافته و ممکن است روی آن پوشیده از استخوان یا مخاط یا هر دو باشد.

اکثر دندان‌های نهفته به‌ترتیب اهمیت شامل دندان‌های عقل، دندان‌های نیش و دندان‌های آسیاب کوچک هستند.

اغلب دندان‌های عقل از آنجایی که آخرین دندان‌های بزرگسالی هستند که رویش می‌یابند، با کمبود فضا در قوس فکی مواجهه می‌شوند و نهفته می‌مانند.

متخصصان توصیه می کنند که دندان های نهفته باید پس از تشخیص، هر چه سریع تر خارج شوند و یا در صورت امکان از طریق روش های ارتودنسی به قوس دندانی هدایت گردند.

ضرورت اقدام سریع برای خارج کردن دندان‌های نهفته به این دلیل است که با افزایش سن احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی و ریوی، فشار خون، بیماری قند، بیماری‌های سیستم ایمنی، فک جوش شدن، عدم انعطاف کافی استخوان فک و روند کند ‌ترمیم استخوان و مخاط، خارج کردن این دندان‌ها را پیچیده و حتی غیر ممکن می کند.

با افزایش سن، جراحی دندان های نهفته دشوارتر شده و با عوارضی همراه خواهد بود.

در صورت عدم امکان هدایت دندان نهفته به جایگاه اصلی آن در قوس دندانی، خارج کردن آن ضروری است، زیرا می تواند موجب عفونت، ایجاد کیست، تومور، صدمه و بی نظمی در دندان‌های مجاور و خطر شکستگی استخوان فک در مواجهه با ضربات شود.

*برای پیشگیری از نهفتگی دندان، تشخیص به موقع این اختلال و خارج کردن دندان نهفته باید به صورت منظم و از دوران کودکی تحت نظر دندانپزشک باشد.

چرا باید به داد دندان‌ نهفته رسید؟

دندان های نیش بالا معمولا در سن 13 تا 14 سالگی باید رویش پیدا کنند.

میانگین سنی رویش دندان‌های عقل نیز سن 20 سالگی می‌باشد و باید تا سن 25 سالگی رویش آنها پایان یافته باشد.

چنانچه دندان های نیش و عقل در این سنین رویش پیدا نکنند، احتمال نهفته بودن این دندان ها در لثه وجود دارد و فرد باید برای آگاهی از وجود دندان نهفته به پزشک مراجعه کند.

دندان نهفته از طریق معاینات رادیو گرافیکی و کلینیکی قابل تشخیص است.

اگر دندان عقل در فک نهفته باقی بماند و خارج نشود، ممکن است مشکلات زیادی برای فرد به وجود آورد.

دندان های نهفته از طریق جراحی و خارج کردن دندان قابل درمان است.

فراموش نکنید که دندان عقل پس از 20 سالگی خیلی کمتر امکان رویش خواهد داشت، پس اگر تا این سن رویش پیدا نکرده بود باید به فکر جراحی آن باشید. جراحی دندان‌های عقل در این زمان به علت جوانی بیمار همراه با ‌ترمیم سریع خواهد بود.

بهترین سن برای خارج کردن دندان های نهفته 20 تا 25 سالگی است. با بالا رفتن سن، جراحی استخوان فک سخت تر است و التیام زخم ناشی از جراحی هم به مراتب طولانی تر می شود.

در سنین بالای 40 سال که دندان به طور کامل در داخل استخوان نهفته و از لحاظ رادیو گرافیکی و کلینیکی عارضه ای برای فرد درپی نداشته باشد، در این گونه مواقع نیاز به جراحی نیست و فرد تنها باید سالی یک مرتبه برای چکاب به دندانپزشکی مراجعه کند.

ممکن است دندان عقل در برخی افراد هیچ گاه تشکیل نشود، ولی فرد برای اطمینان از وجود یا نبود آن باید به پزشک مراجعه کند.

دندان نیش خوابیده در فک

شاید برای شما هم پیش آمده باشد که برای رادیوگرافی معمولی به دندانپزشکی رفته باشید، ولی با کمال تعجب متوجه شده باشید که یکی از دندان‌های نیش‌تان در فک‌تان نهفته است. این دندان‌ها معمولا در سقف دهان نهفته می‌‌مانند و این باعث می‌‌شود که شما در یک طرف یک دندان نیش نداشته باشید.

طبق توصیه انجمن ارتودنتیست‌های آمریکا، بهتر است کودکان از سن حدود 6 سالگی، تحت مشاوره و نظر ارتودنتیست باشند تا در مورد مشکلات فکی و دندانی آنها را راهنمایی کنند. در این سنین معمولاً درمان ارتودنسی انجام نمی‌شود، اما بررسی وضع دندان‌های شیری و رشد فک‌ها می‌تواند از برخی ناهنجاری‌ها پیشگیری کند یا مشکلات را کاهش دهد.

اگر در زمان مناسب دندان نیش شیری فک بالا نیفتد، یا دندان شیری مجاور آن به دلیل پوسیدگی زودتر از زمان طبیعی بیفتد، سیر رویش دندان‌های نیش دایمی ممکن است تغییر کند و به طرف سقف دهان حرکت کند و در کام نهفته شود.

این موارد، درمان‌های مشکل‌تر و طولانی‌تری نیاز خواهد داشت. حال اگر کودک در زمان مناسب تحت مشاوره قرار بگیرد و ‌ترمیم شیری‌ها یا خارج کردن به موقع آنها تجویز شود، بسیاری از این گونه مشکلات روی نخواهد داد. رشد و تکامل دندان دایمی در کودکی در داخل استخوان فک روی می‌دهد. بنابراین عوامل تغذیه‌ایی در دوران کودکی همان‌طور که بر رشد عمومی بدن اثر دارد، بر رشد و تکامل دندانی نیز اثر می‌گذارد.

*یکی از مشکلات ناشی از دندان نهفته، پیدایش کیست‌ها یا تومورها که درمان آنها گاهی با برداشتن قسمتی از استخوان فک همراه خواهد بود

بیرون کشیدن دندان خوابیده در فک

اگر شما چنین دندان خوابیده در فکی داشته باشید نباید چندان نگران شوید چون دندانپزشکان می‌‌توانند به شما کمک کنند تا این دندان را به قوس دندانی‌تان باز گردانید. برای این کار شما به همکاری متخصص جراحی فک و دهان و صورت و متخصص ارتودنسی نیاز دارید. در مرحله نخست یک رادیوگرافی بزرگ از هر دو فک شما تهیه می‌‌شود تا موقعیت دقیق دندان نهفته نیش در آن تعیین شود.

این دندان‌ها معمولا در کام و یا در زیر لپ شما نهفته هستند در این مرحله جراح فک و صورت سر این دندان را در دهان شما باز می‌‌کند و در مرحله بعد به این دندان سیم‌ها و براکت‌های ارتودنسی بسته می‌‌شوند تا با استفاده از نیروهای ارتودنسی دندان بیرون کشیده شده و در قوس دندان‌های شما قرار بگیرد.

این درمان چند ماه طول خواهد کشید، ولی در نهایت شما مهم‌ترین دندان فکتان را که قوی‌ترین دندان در میان دندان‌هاست و وجود آن برای گاز زدن غذا‌ها و نیز زیبایی صورت و لبخند ضروری است، در فک‌تان خواهید داشت.